NEW YORK – Trong một động thái gây xôn xao dư luận quốc tế, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã sử dụng diễn đàn Đại hội đồng Liên Hợp Quốc để công khai chỉ trích gay gắt chính sách năng lượng của đồng minh thân cận, gọi nỗ lực từ bỏ dầu khí Biển Bắc của chính phủ Anh là một hành động “tự sát” đối với an ninh và kinh tế quốc gia.

Bài phát biểu vào ngày 23 tháng 9 đã biến một sự kiện ngoại giao toàn cầu thành sân khấu cho những bất đồng sâu sắc về chính sách năng lượng giữa hai bờ Đại Tây Dương, đặt mối quan hệ “đồng minh đặc biệt” vào một tình thế khó xử.

“Họ đã đóng cửa Biển Bắc”

Vừa kết thúc chuyến thăm cấp nhà nước tới Vương quốc Anh, Tổng thống Trump không ngần ngại nhắm thẳng vào chính sách của Thủ tướng Keir Starmer. Ông cho rằng các rào cản pháp lý và thuế khóa quá nặng đã bóp nghẹt mọi tiềm năng phát triển mới tại Biển Bắc, một trong những khu vực khai thác dầu khí lịch sử của thế giới.

“Có một trữ lượng dầu mỏ khổng lồ chưa được tìm thấy ở Biển Bắc,” ông Trump tuyên bố trước các nhà lãnh đạo thế giới. “Về cơ bản, họ đã đóng cửa nó bằng cách đánh thuế quá cao đến mức không một nhà phát triển, không một công ty dầu mỏ nào có thể đến đó.”

Dù bày tỏ sự tôn trọng cá nhân dành cho Thủ tướng Starmer, ông Trump nhấn mạnh rằng cách tiếp cận của Anh đang trực tiếp đe dọa nguồn cung năng lượng ổn định với giá cả phải chăng, một yếu tố mà ông coi là nền tảng cho sự thịnh vượng của phương Tây.

Xung đột hệ tư tưởng: An ninh Năng lượng vs. Chuyển đổi Xanh

Lời chỉ trích của ông Trump không chỉ dừng lại ở Anh. Ông đã mở rộng nó thành một thông điệp lớn hơn, nhắm vào toàn bộ châu Âu, bao gồm cả Đức, vì đã ưu tiên “năng lượng xanh” mà hy sinh nhiên liệu hóa thạch. Ông lập luận rằng chính sách này không chỉ làm suy yếu tăng trưởng kinh tế mà còn cả sự ổn định địa chính trị.

Bài phát biểu này đã phơi bày một cuộc xung đột hệ tư tưởng sâu sắc:

• Phía Mỹ (dưới thời Trump): Theo đuổi chính sách “Thống trị Năng lượng” (Energy Dominance), coi việc tối đa hóa khai thác dầu khí là công cụ đảm bảo an ninh quốc gia, tạo ra việc làm và duy trì vị thế siêu cường.
• Phía Anh và châu Âu: Cam kết mạnh mẽ với các mục tiêu Chuyển đổi Xanh, giảm dần sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch để đối phó với biến đổi khí hậu và xây dựng một nền kinh tế bền vững.

Sự đối lập này cho thấy một vết nứt ngày càng lớn trong nhận thức chiến lược giữa các đồng minh lâu năm.

Tác động đến ngành Dầu khí và Quan hệ Đồng minh

Đối với ngành năng lượng, phát biểu của Tổng thống Trump được xem là một liều thuốc tinh thần. Nó phát đi tín hiệu rõ ràng rằng Hoa Kỳ sẽ tiếp tục ủng hộ các hoạt động đầu tư vào thăm dò và khai thác dầu khí, đặc biệt tại các khu vực truyền thống như Biển Bắc. Các tập đoàn năng lượng lớn từ lâu đã phàn nàn về môi trường chính sách ngày càng khắc nghiệt tại châu Âu, và lời nói của ông Trump đã hợp thức hóa những lo ngại của họ trên trường quốc tế.

Tuy nhiên, về mặt ngoại giao, đây là một hành động bất thường. Việc một tổng thống Mỹ công khai chỉ trích chính sách nội địa của một đồng minh chủ chốt như Anh tại Liên Hợp Quốc được xem là hành động thiếu tế nhị, có thể gây tổn hại đến lòng tin và sự hợp tác song phương.

Bài phát biểu của ông Trump đặt chính phủ của Thủ tướng Starmer vào thế khó, vừa phải bảo vệ chính sách môi trường của mình trước cử tri trong nước, vừa phải đối mặt với áp lực từ đối tác an ninh và kinh tế quan trọng nhất. Tương lai của ngành dầu khí Biển Bắc và rộng hơn là chiến lược năng lượng của toàn châu Âu, chắc chắn sẽ còn đối mặt với nhiều thử thách trong bối cảnh địa chính trị đầy biến động này.

Washington đang gửi đi những tín hiệu chính sách đầy mâu thuẫn tới New Delhi, tạo ra một phép thử thực sự cho quan hệ năng lượng Mỹ – Ấn. Trong một động thái mới nhất, Bộ trưởng Năng lượng Hoa Kỳ đã công khai đề nghị giúp Ấn Độ thoát khỏi sự phụ thuộc vào dầu mỏ của Nga, nhưng lời mời gọi này lại diễn ra ngay sau khi Mỹ tăng gấp đôi thuế quan để trừng phạt chính đối tác chiến lược của mình vì hành động tương tự.

Quan hệ năng lượng Mỹ – Ấn đang đứng trước những thử thách phức tạp do các chính sách mâu thuẫn từ Washington.

Vào ngày 24 tháng 9, trong một cuộc họp báo tại New York, Bộ trưởng Năng lượng Hoa Kỳ Chris Wright đã đưa ra một thông điệp rõ ràng: Mỹ sẵn sàng hợp tác với Ấn Độ để tìm kiếm các nguồn cung dầu mỏ thay thế cho Nga, dù nguồn cung đó đến từ Mỹ hay bất kỳ quốc gia nào khác. “Nước Mỹ có dầu để bán, nhưng các nước khác cũng vậy,” ông Wright phát biểu. “Chúng tôi muốn chấm dứt chiến tranh, và chúng tôi muốn phát triển mối quan hệ với Ấn Độ.”

Lời đề nghị này được đưa ra trong bối cảnh Ấn Độ đã và đang tăng cường nhập khẩu dầu thô từ Mỹ. Theo dữ liệu của S&P Global, lượng dầu thô Ấn Độ mua từ Mỹ đã tăng từ 219.000 thùng/ngày (năm 2024) lên mức trung bình 312.000 thùng/ngày trong năm 2025, cho thấy một sự dịch chuyển nhất định trong chính sách an ninh năng lượng Ấn Độ.

1. Chính sách “Cây gậy và củ cà rốt” trong quan hệ năng lượng Mỹ – Ấn

Tuy nhiên, đằng sau những lời mời gọi hợp tác là một chính sách đối ngoại cứng rắn và đầy mâu thuẫn. Chỉ một tháng trước, vào ngày 27 tháng 8, chính quyền Mỹ đã ra quyết định tăng gấp đôi thuế quan đối với hàng hóa Ấn Độ lên mức 50%. Lý do được đưa ra chính là để đáp trả việc Ấn Độ tiếp tục duy trì hoạt động mua dầu mỏ của Nga bất chấp các lệnh trừng phạt của phương Tây.

Hành động này biến lời đề nghị của ông Wright từ một cử chỉ hợp tác chiến lược trở thành một phần của chiến lược “cây gậy và củ cà rốt” trong quan hệ năng lượng Mỹ – Ấn. Washington vừa đưa ra “củ cà rốt” là viễn cảnh hợp tác năng lượng và quan hệ đối tác bền chặt, vừa vung “cây gậy” trừng phạt năng lượng để buộc New Delhi phải đưa ra lựa chọn.

Cách tiếp cận hai mặt này đặt Ấn Độ vào một tình thế vô cùng khó xử. New Delhi phải cân bằng giữa ba yếu tố then chốt:

• An ninh năng lượng & Lợi ích kinh tế: Dầu giá rẻ của Nga giúp Ấn Độ kiểm soát lạm phát và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Việc từ bỏ nguồn cung này sẽ gây áp lực lớn lên nền kinh tế.
• Quan hệ truyền thống với Nga: Nga là một đối tác quân sự và ngoại giao lâu đời của Ấn Độ.
• Quan hệ chiến lược với Mỹ: Mối quan hệ với Mỹ ngày càng quan trọng, đặc biệt trong khuôn khổ Bộ Tứ (Quad) nhằm đối trọng với ảnh hưởng của Trung Quốc.

Sự mâu thuẫn trong chính sách của Mỹ đang thử thách sự khéo léo trong chính sách đối ngoại tự chủ của Ấn Độ và định hình lại tương lai của quan hệ năng lượng Mỹ – Ấn.

2. Mâu thuẫn nội tại: Khi chính sách thương mại làm suy yếu an ninh năng lượng Mỹ

Trớ trêu thay, trong khi chính quyền Mỹ cố gắng sử dụng vị thế cường quốc năng lượng để gây ảnh hưởng địa chính trị, thì các chính sách kinh tế trong nước lại đang làm suy yếu chính công cụ đó.

Bộ trưởng Năng lượng Wright đã yêu cầu Hội đồng Dầu khí Quốc gia khởi động một nghiên cứu nhằm tìm cách thúc đẩy sản xuất dầu khí trong nước, với mục tiêu đẩy nhanh việc cấp phép và gỡ bỏ các rào cản pháp lý.

Thế nhưng, theo khảo sát mới nhất từ Ngân hàng Dự trữ Liên bang Dallas, ngành công nghiệp dầu khí đá phiến của Mỹ lại đang phải đối mặt với vô số khó khăn do chính sách thương mại của chính quyền. Việc áp thuế quan cao lên thép và nhôm—những vật liệu thiết yếu cho ngành khoan và xây dựng đường ống—đã làm tăng vọt chi phí sản xuất.

Một giám đốc điều hành trong ngành cho biết công ty ông đã phải cắt giảm một nửa kế hoạch khoan giếng và hiện đang phải tạm dừng vô thời hạn sau các đợt áp thuế của Tổng thống Trump. Tình trạng này khiến các công ty dầu khí Mỹ chần chừ trong việc tái đầu tư, làm dấy lên nghi ngờ về khả năng Mỹ có thể duy trì sản lượng đủ lớn để trở thành nhà cung cấp năng lượng thay thế bền vững cho cả châu Âu và Ấn Độ.

Sự mâu thuẫn giữa chính sách đối ngoại (muốn bán dầu) và chính sách kinh tế trong nước (làm tăng chi phí sản xuất dầu) đang làm suy yếu chính sách quan hệ năng lượng Mỹ – Ấn mà Washington đang cố gắng thúc đẩy.

3. Bài toán địa chính trị của Ấn Độ: Cân bằng giữa lợi ích kinh tế và quan hệ đồng minh

Đối với Ấn Độ, đây là một phép thử thực sự cho chính sách đối ngoại tự chủ. Việc lựa chọn ngả về phía Mỹ có thể giúp củng cố quan hệ an ninh và tránh các đòn trừng phạt thương mại, nhưng sẽ phải trả giá bằng chi phí năng lượng cao hơn và mối quan hệ truyền thống với Nga.

• Lợi ích từ dầu mỏ Nga: Việc tiếp tục mua dầu giá rẻ từ Nga giúp Ấn Độ tiết kiệm hàng tỷ USD, một yếu tố quan trọng đối với một nền kinh tế đang phát triển nhanh chóng.
• Rủi ro từ Mỹ: Tuy nhiên, việc duy trì quan hệ thương mại với Nga có thể dẫn đến các biện pháp trừng phạt cứng rắn hơn từ Mỹ, ảnh hưởng đến các ngành xuất khẩu chủ lực khác của Ấn Độ.

Trong bối cảnh đó, sự gia tăng nhập khẩu dầu từ Mỹ có thể được xem là một động thái chiến lược của New Delhi nhằm “làm dịu” Washington, cho thấy họ sẵn sàng đa dạng hóa nguồn cung và không hoàn toàn phụ thuộc vào Nga. Tuy nhiên, chừng nào lợi ích kinh tế từ dầu Nga còn quá lớn, Ấn Độ khó có thể cắt đứt hoàn toàn. Cuộc giằng co này sẽ tiếp tục là tâm điểm của quan hệ năng lượng Mỹ – Ấn trong thời gian tới.

Kết luận: Canh bạc năng lượng của Washington và tương lai bất định

Rõ ràng, Mỹ đang đối mặt với mâu thuẫn lợi ích giữa chính sách đối ngoại và chính sách kinh tế trong nước. Họ muốn dùng năng lượng làm vũ khí chiến lược, nhưng lại vô tình làm tổn thương ngành sản xuất năng lượng của chính mình.

Cuối cùng, canh bạc năng lượng của Washington không chỉ là một cuộc đối đầu với Moscow mà còn là một bài toán phức tạp về sự nhất quán trong chính sách và khả năng cân bằng các mục tiêu chiến lược. Câu trả lời của Ấn Độ trong thời gian tới sẽ định hình đáng kể cục diện địa chính trị năng lượng toàn cầu và tương lai của quan hệ năng lượng Mỹ – Ấn.

Xem thêm bài viết: Hợp tác Dầu khí Nga Bahrain: 3 rào cản lớn tại vùng vịnh

Tòa án Trọng tài Moscow vừa ra phán quyết chấp thuận yêu cầu khởi kiện của Công ty TNHH Dịch vụ Khoan Sakhalin (một nhà thầu quan trọng của dự án Sakhalin-1) đối với chủ sở hữu cũ là Công ty TNHH Dịch vụ Quản lý Khoan Parker (PDMS) của Mỹ. Số tiền bồi thường được ấn định là 9,854 triệu USD, tương đương 944 triệu rúp, đánh dấu một diễn biến pháp lý quan trọng trong bối cảnh các công ty phương Tây rút khỏi Nga.

Theo hồ sơ từ cơ quan đăng ký trọng tài, Tòa án đã chấp thuận hoàn toàn yêu cầu khởi kiện trong phiên họp ngày 17 tháng 7. Vụ kiện, được đệ đơn từ tháng 2, được cho là liên quan đến các nghĩa vụ hợp đồng chưa được thực hiện sau khi Parker Drilling rời khỏi thị trường Nga.

Bối cảnh vụ kiện: Từ đối tác đến đối tượng bị kiện

Công ty Dịch vụ Khoan Sakhalin từng là một phần của tập đoàn Parker Drilling (Mỹ) và hoạt động dưới tên gọi Parker Drilling Far East Services. Từ năm 2001 đến tháng 9 năm 2022, công ty này chịu trách nhiệm vận hành và bảo trì các giàn khoan chủ chốt trong dự án Sakhalin-1, một trong những dự án dầu khí lớn và phức tạp nhất của Nga.

Sau khi Parker Drilling rút lui, Dịch vụ Khoan Sakhalin đã được chuyển giao cho chủ sở hữu người Nga và hoạt động như một công ty độc lập. Hiện tại, nhà thầu Sakhalin-1 này đang vận hành các giàn khoan ngoài khơi Orlan và Berkut, cùng các giàn khoan trên bờ Yastreb và Krechet, đảm bảo vai trò cung cấp dịch vụ khoan và hỗ trợ kỹ thuật cho toàn bộ dự án.

Phân tích sâu: Hệ lụy từ phán quyết

Vụ kiện của nhà thầu Sakhalin-1 không phải là một tranh chấp thương mại đơn lẻ. Nó phản ánh ba xu hướng lớn hơn đang định hình môi trường kinh doanh tại Nga sau năm 2022:

1. Hậu quả pháp lý từ việc rút lui: Phán quyết này là một ví dụ điển hình cho thấy các công ty Nga đang tích cực sử dụng công cụ pháp lý để khởi kiện các đối tác hoặc công ty mẹ cũ ở phương Tây. Các tranh chấp về nghĩa vụ hợp đồng còn dang dở sau quá trình chuyển giao tài sản đang ngày càng gia tăng.
2. Lợi thế “sân nhà”: Việc xét xử tại các tòa án Nga thường mang lại lợi thế đáng kể cho các công ty địa phương. Các doanh nghiệp phương Tây như Parker Drilling đối mặt với nhiều thách thức trong việc tham gia tố tụng và bảo vệ quyền lợi của mình trong hệ thống pháp luật Nga hiện tại.
3. Quá trình “Nga hóa” các dự án năng lượng: Dự án Sakhalin-1, trước đây có sự tham gia của các gã khổng lồ như ExxonMobil, nay đã hoàn toàn do các công ty Nga vận hành và quản lý. Việc một nhà thầu Sakhalin-1 địa phương thắng kiện chủ cũ của Mỹ cho thấy quá trình tự chủ và nắm quyền kiểm soát các tài sản năng lượng chiến lược đang diễn ra mạnh mẽ.

Đối với Parker Drilling, phán quyết này không chỉ là một khoản lỗ tài chính trực tiếp gần 10 triệu USD, mà còn là một cái kết phức tạp và tốn kém cho nhiều thập kỷ hoạt động tại thị trường Nga. Vụ kiện của nhà thầu Sakhalin-1 cũng là một lời cảnh báo cho các công ty phương Tây khác về những rủi ro pháp lý tiềm ẩn khi rời khỏi Nga.

Đúng như dự báo, vào 15h chiều nay (25/09), Liên Bộ Công Thương – Tài chính đã công bố điều chỉnh giá bán lẻ xăng dầu theo chu kỳ. Theo đó, các mặt hàng xăng đồng loạt giảm giá, trong khi giá các loại dầu có sự điều chỉnh trái chiều.

Cụ thể, mức điều chỉnh giá bán lẻ các mặt hàng xăng dầu từ 15h00 ngày 25 tháng 9 năm 2025 như sau:

• Xăng E5 RON 92: Giảm 368 đồng/lít, giá bán lẻ mới không cao hơn 19.618 đồng/lít.
• Xăng RON 95-III: Giảm 443 đồng/lít, giá bán lẻ mới không cao hơn 20.165 đồng/lít.
• Dầu diesel 0.05S: Giảm 47 đồng/lít, giá bán lẻ mới không cao hơn 18.658 đồng/lít.
• Dầu hỏa: Tăng 84 đồng/lít, giá bán lẻ mới không cao hơn 18.628 đồng/lít.
• Dầu mazut 180CST 3.5S: Tăng 79 đồng/kg, giá bán mới không cao hơn 15.209 đồng/kg.

Trong kỳ điều hành lần này, Liên Bộ tiếp tục không trích lập và không chi sử dụng Quỹ Bình ổn giá đối với tất cả các mặt hàng xăng dầu.

Như vậy, sau một lần tăng giá vào tuần trước, giá xăng trong nước đã quay đầu giảm, đưa mặt hàng xăng RON 95 về sát mốc 20.000 đồng/lít. Đây là tin vui đối với người tiêu dùng và các doanh nghiệp, góp phần giảm áp lực chi phí vận hành và sản xuất.

Dựa trên các dữ liệu về giá dầu thô thế giới, giá xăng thành phẩm tại thị trường Singapore và diễn biến tỷ giá, giá bán lẻ xăng dầu trong nước tại kỳ điều hành hôm nay được dự báo sẽ có sự điều chỉnh trái chiều: giá xăng giảm trong khi giá dầu có thể đi ngang hoặc tăng nhẹ.

Phân tích các yếu tố tác động

1. Diễn biến giá dầu thế giới: Trong những ngày đầu của kỳ điều hành (sau ngày 18/9), giá dầu thế giới có xu hướng giảm. Tuy nhiên, trong phiên giao dịch ngày 24/9, giá dầu thô (cả Brent và WTI) đã bất ngờ tăng mạnh khoảng 2-3%, đạt mức cao nhất trong vòng 7 tuần do thông tin tồn kho dầu của Mỹ giảm. Mặc dù vậy, giá bình quân cả chu kỳ của xăng thành phẩm tham chiếu tại Singapore vẫn thấp hơn so với kỳ trước.
2. Giá xăng thành phẩm (Thị trường Singapore): Đây là yếu tố quyết định trực tiếp đến giá cơ sở trong nước. Dữ liệu cập nhật cho thấy giá xăng thành phẩm bình quân trên thị trường Singapore trong chu kỳ vừa qua đã giảm so với kỳ điều hành trước. Đây là cơ sở chính cho dự báo giá xăng sẽ giảm.
3. Tỷ giá USD/VND: Tỷ giá USD/VND trong những ngày qua không có biến động quá lớn, yếu tố này không gây áp lực đáng kể lên giá xăng dầu nhập khẩu.
4. Quỹ Bình ổn giá (BOG): Trong kỳ điều hành gần nhất ngày 18/9, cơ quan điều hành đã không thực hiện trích lập hay chi sử dụng Quỹ BOG. Với số dư quỹ hiện vẫn còn tương đối lớn, nhiều khả năng Liên Bộ sẽ tiếp tục không tác động vào quỹ để giá trong nước diễn biến theo xu hướng của thị trường thế giới.

Dự báo cụ thể

Dựa trên các phân tích trên, nhiều doanh nghiệp đầu mối xăng dầu và các chuyên gia kinh tế đưa ra dự báo như sau:

• Xăng E5 RON 92: Có thể giảm khoảng 300 – 360 đồng/lít. Giá bán lẻ hiện tại là 19.986 đồng/lít, sau điều chỉnh có thể về mức 19.620 – 19.680 đồng/lít.
• Xăng RON 95-III: Được dự báo giảm mạnh nhất, khoảng 400 – 500 đồng/lít. Giá bán lẻ hiện tại là 20.608 đồng/lít, sau điều chỉnh có thể lùi về mốc 20.100 – 20.200 đồng/lít.
• Dầu Diesel 0.05S: Giá dầu được dự báo có thể đi ngang hoặc tăng nhẹ khoảng 50 – 100 đồng/lít.
• Dầu hỏa và dầu mazut: Có khả năng tăng nhẹ tương tự dầu diesel.

Kết luận: Trong phiên điều hành chiều nay, người tiêu dùng có thể đón nhận tin vui khi giá xăng được dự báo giảm sau lần tăng ở kỳ trước. Mức giảm này sẽ góp phần làm giảm áp lực chi phí đi lại và hỗ trợ cho các hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Lưu ý: Mức điều chỉnh cụ thể sẽ phụ thuộc vào quyết định của Liên Bộ Công Thương – Tài chính về việc trích lập hoặc chi sử dụng Quỹ Bình ổn giá.

Xem thêm kỳ điều chỉnh 14.08.2025 tại đây

Trong bối cảnh xu thế chuyển dịch năng lượng đang diễn ra mạnh mẽ, Tổng công ty Dầu Việt Nam (PVOIL) đang khẳng định vai trò tiên phong bằng việc triển khai lắp đặt hệ thống điện năng lượng mặt trời áp mái. Hệ thống đầu tiên vừa được đưa vào vận hành tại CHXD Phú Hữu (TP. Hồ Chí Minh) vào ngày 22/8/2025, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong chiến lược phát triển năng lượng xanh của PVOIL.

Với hệ thống gần 900 cửa hàng xăng dầu (CHXD) và chiếm 23% thị phần cả nước, PVOIL không chỉ tập trung vào kinh doanh xăng dầu truyền thống mà còn chủ động tìm kiếm các giải pháp năng lượng bền vững. Việc đầu tư vào điện mặt trời PVOIL là một minh chứng rõ nét cho tầm nhìn này.

PVOIL và chiến lược thích ứng với xu hướng chuyển dịch năng lượng

Nhận thức rõ vai trò của mình trong việc đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, PVOIL đang tích cực tận dụng lợi thế hệ thống phân phối xăng dầu rộng khắp để đón đầu xu hướng năng lượng xanh. Các định hướng chiến lược bao gồm:

• Phát triển mạng lưới trạm sạc xe điện: Hợp tác với các đối tác để lắp đặt trạm sạc và đổi pin cho ô tô điện tại các CHXD. Đến nay, PVOIL đã đưa vào vận hành hơn 400 trạm sạc trên toàn quốc.
• Đầu tư vào điện mặt trời: Phối hợp nghiên cứu hoặc tự đầu tư hệ thống điện mặt trời PVOIL áp mái tại các CHXD để cung cấp nguồn điện sạch cho chính các trạm sạc xe điện.
• Tham gia thị trường tín chỉ carbon: Hướng tới việc tham gia vào thị trường trao đổi tín chỉ carbon nhằm gia tăng hiệu quả sản xuất kinh doanh cho toàn hệ thống.

Mô hình điện mặt trời PVOIL đầu tiên tại CHXD Phú Hữu

Tiếp nối thành công của việc triển khai trạm sạc, PVOIL đã tiến thêm một bước với việc lắp đặt hệ thống điện mặt trời PVOIL và hệ thống lưu trữ điện năng tích hợp GRES tại CHXD Phú Hữu (số 579 đường Võ Chí Công, Phường Long Trường, TP. Hồ Chí Minh).

Hệ thống điện mặt trời PVOIL đầu tiên này có công suất 81,2 KWp và sản lượng ước tính 326 Kwh/ngày. Nguồn năng lượng sạch này có thể sạc điện thêm cho khoảng 20-30 xe ô tô điện mỗi ngày, góp phần quan trọng vào việc “xanh hóa” nguồn năng lượng và giảm phát thải. Đồng thời, mô hình điện mặt trời PVOIL cũng giúp tăng doanh thu và nâng cao đáng kể hiệu quả kinh doanh cho chính cửa hàng xăng dầu.

Mở ra hướng Kinh doanh mới, Bền vững và hiệu quả

Có thể đánh giá, định hướng kết hợp giữa trạm sạc ô tô điện và hệ thống điện mặt trời PVOIL tại các CHXD sẽ mở ra một hướng kinh doanh hoàn toàn mới, phù hợp với xu thế chuyển dịch năng lượng toàn cầu.

Mô hình này không chỉ mang lại hiệu quả kinh doanh kép – từ việc bán điện cho xe và tiết kiệm chi phí vận hành – mà còn đảm bảo nguồn năng lượng xanh cho xe điện, góp phần thúc đẩy quá trình chuyển đổi năng lượng bền vững tại Việt Nam. Sự thành công của dự án thí điểm điện mặt trời PVOIL tại CHXD Phú Hữu sẽ là tiền đề quan trọng để Tổng công ty nhân rộng mô hình này trên toàn hệ thống trong tương lai gần.

Ngày 3/9/2025 tại Bangkok (Thái Lan), đại diện Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) là Công ty Xăng dầu Khu vực V (Petrolimex Đà Nẵng) đã vinh dự nhận Giải thưởng Xuất sắc về An toàn, Vệ sinh lao động  (ATVSLĐ) tại Lễ trao giải ASEAN-OSHNET lần thứ 6. 

Lễ trao giải diễn ra bên lề Hội nghị thường niên Ban điều phối mạng ASEAN-OHSNET tổ chức tại thủ đô của Thái Lan trong các ngày 3-4/9/2025, trong đó Việt Nam là nước thành viên.

Đây là niềm tự hào lớn đối với các doanh nghiệp Việt Nam khi Petrolimex Đà Nẵng – đơn vị thành viên Petrolimex là doanh nghiệp duy nhất của Việt Nam được trao giải thưởng xuất sắc năm 2025 cho đơn vị có hệ thống quản lý và thực hiện tốt công tác ATVSLĐ. Điều làm nên ý nghĩa đặc biệt của giải thưởng năm nay là chỉ có 16 doanh nghiệp trong khu vực ASEAN được vinh danh.

Được thành lập vào năm 2016, giải thưởng ASEAN-OSHNET là giải thưởng quốc tế được tổ chức định kỳ hai năm một lần nhằm khuyến khích các doanh nghiệp thuộc mọi quy mô nâng cao tiêu chuẩn an toàn nơi làm việc và xây dựng văn hóa an toàn, vệ sinh lao động (OSH) vững mạnh trên toàn khu vực. Các doanh nghiệp được trao giải là những tấm gương điển hình về thực hành tốt nhất trong lĩnh vực ATVSLĐ và là hình mẫu để các quốc gia thành viên ASEAN khác noi theo trong việc củng cố hệ thống ATVSLĐ của mình.

Tại Petrolimex, công tác ATVSLĐ luôn được xác định là ưu tiên hàng đầu trong sản xuất – kinh doanh. Tập đoàn luôn chú trọng đầu tư, triển khai ATVSLĐ thông qua nhiều hoạt động cụ thể bao gồm việc tuân thủ quy định pháp luật, tổ chức đào tạo định kỳ cho người lao động về kiến thức và kỹ năng ATVSLĐ, đồng thời xây dựng văn hóa doanh nghiệp đề cao giá trị an toàn trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Các hoạt động này nhằm giảm thiểu rủi ro, bảo vệ sức khỏe người lao động và đảm bảo sự vận hành an toàn của doanh nghiệp.

Việc nhận giải thưởng quốc tế ASEAN-OSHNET không chỉ khẳng định sự nỗ lực, cam kết bền bỉ của Petrolimex trong công tác ATVSLĐ trong suốt 70 năm hình thành & phát triển, mà còn góp phần nâng cao uy tín, vị thế của doanh nghiệp Việt Nam trong khu vực ASEAN và thị trường quốc tế.

Tối ngày 15/9/2025, tại Lễ bế mạc Triển lãm thành tựu đất nước nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh, Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) đã vinh dự được Ban Tổ chức trao giải thưởng “Không gian trưng bày tiêu biểu”. Giải thưởng danh giá này là sự ghi nhận cho những đóng góp nổi bật của Tập đoàn tại sự kiện, đồng thời là món quà ý nghĩa hướng tới kỷ niệm 70 năm thành lập Petrolimex (12/01/1956 – 12/01/2026).

Triển lãm thành tựu đất nước “80 năm hành trình Độc lập – Tự do – Hạnh phúc” là sự kiện trọng điểm, có quy mô lớn nhất từ trước tới nay, quy tụ 230 gian trưng bày và thu hút trên 10 triệu khách tham quan. Trong bối cảnh đó, việc gian trưng bày Petrolimex được vinh danh đã khẳng định mạnh mẽ vị thế và tầm nhìn của doanh nghiệp năng lượng hàng đầu Việt Nam.

Dấu ấn “xanh” của gian trưng bày Petrolimex

Với thông điệp chủ đạo “Cùng đất nước tiến vào kỷ nguyên mới” và “Vì một Việt Nam xanh”, gian trưng bày Petrolimex đã tạo được ấn tượng sâu sắc, thể hiện rõ nét tầm nhìn chiến lược và vai trò tiên phong của Tập đoàn trong xu hướng chuyển dịch xanh và phát triển bền vững.

Không chỉ dừng lại ở khẩu hiệu, Petrolimex đã giới thiệu đến công chúng một hệ sinh thái năng lượng toàn diện thông qua các mô hình, hình ảnh và video trực quan:

• Hạ tầng logistics đồng bộ: Đội tàu vận tải 512.000 DWT, đường ống xăng dầu dài 600 km kết nối các vùng kinh tế trọng điểm, và mạng lưới kho bể sức chứa 2,2 triệu m³.
• Tầm nhìn năng lượng sạch: Khẳng định cam kết đầu tư vào các dạng năng lượng sạch, thân thiện với môi trường, phù hợp với chiến lược phát triển bền vững quốc gia.

Sự đầu tư bài bản đã giúp gian trưng bày Petrolimex không chỉ là nơi giới thiệu sản phẩm, mà còn là không gian truyền cảm hứng về một tương lai năng lượng xanh cho Việt Nam.

Từ thiết kế ấn tượng đến sức hút với Công chúng và Lãnh đạo cấp cao

Thành công của gian trưng bày Petrolimex còn đến từ sự chuẩn bị chu đáo và chiến lược tiếp cận công chúng hiệu quả. Với thiết kế hiện đại, nổi bật và được hoàn thiện sớm, gian hàng đã được Ban Tổ chức lựa chọn là một trong những điểm nhấn đầu tiên để quảng bá cho Khu trưng bày số 2 – “Đầu tàu kinh tế”.

Để tạo trải nghiệm thân thiện và lan tỏa hình ảnh doanh nghiệp, Petrolimex đã dành tặng 10.000 phần quà cho khách tham quan, góp phần tăng sức hút và tạo nên không khí sôi động. Không chỉ thu hút đông đảo công chúng, gian trưng bày Petrolimex còn vinh dự nhận được sự quan tâm của nhiều Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các Bộ, ngành đến thăm và động viên.

Đồng hành cùng hành trình phát triển của Đất nước

Thành công của Triển lãm đã khắc họa chặng đường 80 năm đầy tự hào của dân tộc, đồng thời lan tỏa niềm tin, khát vọng xây dựng một Việt Nam thịnh vượng. Giải thưởng “Không gian trưng bày tiêu biểu” là sự ghi nhận xứng đáng cho những nỗ lực của Petrolimex.

Trong hành trình chung của đất nước, gian trưng bày Petrolimex đã để lại dấu ấn tốt đẹp, đóng góp thiết thực vào thành công chung của Triển lãm. Tập đoàn tự hào tiếp tục đồng hành cùng sự phát triển của Việt Nam, khẳng định vai trò doanh nghiệp chủ đạo trong ngành năng lượng, tiên phong trong chuyển dịch xanh và phát triển bền vững.

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu vẫn còn nhiều biến động và thách thức, Tập đoàn Công nghiệp – Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) tiếp tục khẳng định vị thế là trụ cột kinh tế-năng lượng hàng đầu của đất nước. Với quy mô tổng tài sản trên 1 triệu tỷ đồng và vốn chủ sở hữu trên 540.000 tỷ đồng, Petrovietnam không chỉ là doanh nghiệp lớn nhất Việt Nam mà còn xếp thứ 11 trong khu vực Đông Nam Á.

Những số liệu tổng hợp 8 tháng đầu năm 2025 vừa được công bố đã vẽ nên một bức tranh kinh doanh đầy ấn tượng, cho thấy sự tăng trưởng vượt bậc và khả năng quản trị hiệu quả của Tập đoàn. Bài viết này sẽ phân tích sâu những kết quả kinh doanh Petrovietnam đã đạt được, đồng thời làm rõ những động lực tăng trưởng và các dự án chiến lược đang định hình tương lai của ngành dầu khí Việt Nam.

Kết quả Kinh doanh Petrovietnam 8 tháng đầu năm

Báo cáo tài chính hợp nhất 8 tháng đầu năm 2025 cho thấy một kết quả kinh doanh Petrovietnam hết sức khả quan trên mọi phương diện, từ các chỉ tiêu tài chính, sản xuất đến hoạt động đầu tư.

Doanh thu và lợi nhuận vượt xa kỳ vọng

Tổng doanh thu toàn Tập đoàn trong 8 tháng ước đạt 702 nghìn tỷ đồng, một con số khổng lồ, phản ánh sự ổn định trong hoạt động sản xuất và khả năng tận dụng tốt các cơ hội thị trường.

Điểm sáng ấn tượng nhất trong kết quả kinh doanh Petrovietnam chính là lợi nhuận. Lợi nhuận trước thuế hợp nhất đạt 42,1 nghìn tỷ đồng, vượt 78% kế hoạch 8 tháng và gần đạt mục tiêu của cả năm. Riêng trong tháng 8 so với tháng 7, lợi nhuận trước thuế của Công ty mẹ ghi nhận mức tăng đột biến, gấp 3,8 lần. Mức tăng trưởng này cho thấy khả năng tối ưu hóa chi phí vận hành, quản trị rủi ro hiệu quả và sự đóng góp lớn từ các đơn vị thành viên chủ lực.

Đóng góp Ngân sách nhà nước – về đích sớm 4 tháng

Với vai trò là một doanh nghiệp nhà nước trụ cột, đóng góp cho ngân sách quốc gia là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Petrovietnam. Trong 8 tháng, Tập đoàn đã nộp ngân sách Nhà nước 100,6 nghìn tỷ đồng.

Con số này không chỉ có ý nghĩa về mặt tài chính mà còn mang tính biểu tượng: Petrovietnam đã hoàn thành vượt 10% kế hoạch nộp ngân sách của cả năm 2025, chính thức “về đích” trước 4 tháng. Sự đóng góp này có vai trò cực kỳ quan trọng trong việc đảm bảo nguồn thu cho các hoạt động đầu tư phát triển và an sinh xã hội của đất nước.

Đẩy mạnh hoạt động đầu tư cho tương lai

Bên cạnh những con số tài chính ấn tượng, kết quả kinh doanh Petrovietnam còn thể hiện tầm nhìn dài hạn thông qua việc đẩy mạnh hoạt động đầu tư. Tổng giá trị đầu tư thực hiện đạt 29,5 nghìn tỷ đồng, tăng 35% so với cùng kỳ năm 2024.

Việc gia tăng đầu tư cho thấy Tập đoàn không chỉ tập trung vào các hoạt động khai thác hiện tại mà còn tích cực chuẩn bị cho các dự án tương lai, đảm bảo sự phát triển bền vững và bổ sung trữ lượng, góp phần củng cố an ninh năng lượng quốc gia.

Sản xuất ổn định – trụ cột An ninh năng lượng quốc gia

Nền tảng cho những kết quả kinh doanh Petrovietnam tích cực chính là hoạt động sản xuất ổn định và vượt kế hoạch ở hầu hết các lĩnh vực cốt lõi.

• Khai thác dầu thô: Sản lượng đạt 7,21 triệu tấn, vượt 15,6% kế hoạch 8 tháng. Đây là nỗ lực rất lớn trong bối cảnh các mỏ dầu truyền thống đang bước vào giai đoạn suy giảm tự nhiên.
• Sản xuất điện: Đạt 19,85 tỷ kWh, đóng góp quan trọng vào việc đảm bảo an ninh năng lượng, đáp ứng nhu cầu điện cho sản xuất và sinh hoạt trong các tháng cao điểm.
• Sản xuất xăng dầu: Đạt 8,52 triệu tấn, đáp ứng một phần lớn nhu cầu xăng dầu trong nước, góp phần bình ổn thị trường.
• Sản xuất đạm: Đạt 1,28 triệu tấn, cung cấp nguồn phân bón dồi dào cho nông nghiệp, đảm bảo an ninh lương thực.

Đặc biệt, so với cùng kỳ năm 2024, nhiều lĩnh vực tiếp tục ghi nhận mức tăng trưởng cao, nổi bật là sản xuất NPK tăng 52,8% và Polypropylene tăng 30,2%, cho thấy sự đa dạng hóa và hiệu quả trong hoạt động sản xuất của các đơn vị thành viên.

Các dự án trọng điểm – “Nút thắt” Được khai thông và tầm nhìn tỷ đô

Một trong những điểm nhấn quan trọng nhất, định hình tương lai của ngành dầu khí Việt Nam trong 8 tháng qua chính là sự khởi sắc của các dự án trọng điểm.

Siêu dự án lô B – Ô Môn: Khởi đầu cho chuỗi khí- điện lớn nhất Việt Nam

Sau nhiều năm chờ đợi, siêu dự án Lô B – Ô Môn đã chính thức có những bước tiến đột phá. Nhà máy Nhiệt điện Ô Môn IV – công trình đầu tiên trong chuỗi dự án – đã được khởi công.

Đây không chỉ là một dự án riêng lẻ. Siêu dự án Lô B – Ô Môn là một chuỗi liên kết khí – điện – đạm có quy mô lớn nhất Việt Nam với tổng vốn đầu tư lên tới gần 12 tỷ USD. Khi đi vào hoạt động, chuỗi dự án này sẽ khai thác hàng tỷ m³ khí mỗi năm từ Lô B để cung cấp cho các nhà máy điện tại khu vực Ô Môn (Cần Thơ), tạo ra một nguồn điện ổn định cho khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, góp phần quan trọng vào chiến lược chuyển đổi năng lượng và giảm phát thải. Việc khởi công Ô Môn IV là “nút nhấn” khởi động cho toàn bộ chuỗi dự án khổng lồ này.

Tín hiệu tích cực từ các mỏ khác

Bên cạnh Lô B, Dự án Kình Ngư Trắng – Kình Ngư Trắng Nam cũng đã đón dòng dầu đầu tiên sớm hơn so với kế hoạch. Những tín hiệu tích cực từ các dự án lớn cho thấy các “nút thắt” về cơ chế, chính sách đang dần được tháo gỡ, mở đường cho một chu kỳ đầu tư và phát triển mới của Petrovietnam.

Mở rộng hợp tác: Củng cố vị thế trong nước và Quốc tế

Để củng cố cho những kết quả kinh doanh Petrovietnam và chuẩn bị cho tương lai, Tập đoàn đã tích cực mở rộng hợp tác chiến lược.

• Đối ngoại: Trong tháng 8/2025, PVN đã ký kết một loạt thỏa thuận hợp tác quan trọng với các đối tác năng lượng hàng đầu của Hàn Quốc, mở ra cơ hội hợp tác về công nghệ, vốn và thị trường.
• Đối nội: Tập đoàn cũng đẩy mạnh hợp tác với UBND TP. Cần Thơ để xây dựng trung tâm năng lượng tại đây, đồng thời ký kết với Tập đoàn tư nhân Sovico nhằm thúc đẩy các chuỗi liên kết mới, phát huy sức mạnh tổng hợp của cả doanh nghiệp nhà nước và tư nhân.

Kết luận: Vị thế và triển vọng của Petrovietnam

Những kết quả kinh doanh Petrovietnam trong 8 tháng đầu năm 2025 đã minh chứng cho một giai đoạn phát triển đầy nội lực và hiệu quả. Với nền tảng tài chính vững chắc, hoạt động sản xuất ổn định và các dự án chiến lược tỷ đô đang được khởi động, Petrovietnam không chỉ khẳng định vai trò trụ cột của nền kinh tế mà còn là đơn vị tiên phong trong việc đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia cho những thập kỷ tới.

Xem thêm: Petrovietnam đến năm 2030, PVN phải lọt top 500 doanh nghiệp lớn nhất thế giới

Tại Lễ đón nhận Huân chương Lao động Hạng Nhất và kỷ niệm 50 năm ngày thành lập của Tập đoàn Công nghiệp – Năng lượng Quốc gia Việt Nam (PVN), Tổng Bí thư Tô Lâm đánh giá trong 50 năm qua, PVN đã có những đóng góp to lớn, nhiều năm chiếm 20-30% tổng thu ngân sách Nhà nước, góp phần quan trọng ổn định kinh tế vĩ mô và bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia.

PVN đạt nhiều thành tựu nổi bật

Tổng Bí thư ghi nhận PVN đã làm chủ nhiều công nghệ hiện đại ngang tầm thế giới, khẳng định vai trò doanh nghiệp Nhà nước đầu tàu, tiên phong hội nhập kinh tế quốc tế. Đặc biệt, tập đoàn đã thiết kế, chế tạo và xây dựng nhà giàn DK; tự chủ nghiên cứu, sản xuất, cung ứng nhiên liệu đặc chủng phục vụ quốc phòng an ninh và kinh tế thương mại.

Đồng thời thông qua hoạt động kinh tế, PVN đã trực tiếp góp phần giữ gìn an ninh quốc gia trên biển, hội nhập quốc tế, sử dụng sức mạnh mềm để nâng tầm đất nước…

Trong nhiệm kỳ vừa qua, PVN đạt nhiều thành tựu nổi bật với “5 an, 5 nhất”, có những đóng góp lớn cho an sinh xã hội, nâng cao đời sống người lao động, triển khai phòng học STEM, đào tạo nguồn nhân lực khoa học công nghệ.

Tổng Bí thư đề nghị PVN phát triển khoa học công nghệ như con đường tất yếu cho 50 năm tới và cả 100 năm sau, bởi chỉ có công nghệ mới giúp phát triển nhanh, bền vững. Đồng thời nhấn mạnh việc triển khai Kết luận 76 của Bộ Chính trị về định hướng phát triển ngành dầu khí đến năm 2025, tầm nhìn 2035, coi đây là kim chỉ nam để PVN chuyển từ khai thác tài nguyên sang kiến tạo năng lượng, công nghiệp và tri thức.

“Sắp tới đây, Bộ Chính trị cũng sẽ thảo luận và ban hành nghị quyết phát triển kinh tế Nhà nước. Theo đó, một trong những nhiệm vụ giải pháp chủ yếu là tập trung đầu tư, phát triển một số tập đoàn kinh tế Nhà nước quy mô lớn, đóng vai trò dẫn dắt trong các ngành, lĩnh vực then chốt, lĩnh vực chiến lược của nền kinh tế”, Tổng Bí thư nhấn mạnh.

PVN phải lọt top 500 doanh nghiệp lớn nhất thế giới

Tổng Bí thư Tô Lâm đề nghị PVN đảm bảo vững chắc an ninh năng lượng quốc gia, kiến trúc theo mô hình 3 lớp: Nguồn truyền thống ổn định, linh hoạt; khí hóa lỏng, lưu trữ và nguồn năng lượng mới như điện gió, điện hạt nhân.

“Chủ động xây dựng năng lực dự trữ chiến lược, điều tiết cung ứng, điều độ linh hoạt gắn với an ninh năng lượng, an ninh quốc phòng và độc lập tự chủ kinh tế. Việt Nam là quốc gia biển, có vùng biển rộng hơn 1 triệu km2, gấp 3 lần diện tích đất liền – đây là cơ hội phát triển to lớn”, ông nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, PVN được yêu cầu phải dẫn dắt công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát triển công nghiệp và dịch vụ trở thành trụ cột, tập trung hoàn thiện và mở rộng các tổ hợp lọc hóa dầu, hóa chất, tích hợp phát triển cơ khí, chế tạo giàn khoan, thiết bị năng lượng, vật liệu mới.

Đồng thời nâng cao tỷ lệ nội địa hóa trong chuỗi cung ứng; xây dựng các trung tâm công nghiệp, năng lượng sinh thái quốc gia gắn với hạ tầng công nghiệp hỗ trợ; đẩy mạnh dịch vụ kỹ thuật cao, từng bước đưa PVN trở thành nhà thầu công nghiệp kỹ thuật hàng đầu khu vực.

Tiên phong, vượt trội, bền vững, toàn cầu

Tổng Bí thư đã tặng 8 chữ: “Tiên phong, vượt trội, bền vững, toàn cầu” vừa là lời động viên, vừa là định hướng phát triển cho PVN trong giai đoạn mới.

Tiên phong là để dẫn dắt sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, chuyển dịch năng lượng, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, nâng tầm hội nhập và khẳng định bản lĩnh, trí tuệ Việt Nam.

Vượt trội trong hiệu quả, năng lực cạnh tranh và đổi mới sáng tạo để trở thành hình mẫu tiêu biểu của doanh nghiệp Nhà nước.

Bền vững trong tầm nhìn và hành động, phát triển hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế, bảo vệ môi trường, an sinh xã hội và trách nhiệm quốc gia.

Toàn cầu trong khát vọng và sức mạnh vươn ra biển lớn, định vị Việt Nam trên trường quốc tế, tự tin trong hàng ngũ các doanh nghiệp hàng đầu thế giới.

Tổng Bí thư cũng yêu cầu PVN tiên phong trong khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, dành nguồn lực đủ lớn cho R&D; nghiên cứu sản phẩm, dịch vụ mới nhất trong các lĩnh vực mũi nhọn; đẩy nhanh ứng dụng công nghệ số, trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn.

Mục tiêu đến năm 2030, PVN trở thành một trong 500 doanh nghiệp lớn nhất thế giới.

Trên những vùng biển băng giá của Bắc Cực, một dòng chảy năng lượng chiến lược đang âm thầm định hình lại quyền lực địa chính trị toàn cầu. Từng giọt dầu Bắc Cực được khai thác bởi Nga không còn hướng về phương Tây, mà đang trên hải trình thẳng tiến đến Trung Quốc. Đây không chỉ là một giao dịch thương mại, mà là sự hình thành của một hành lang năng lượng huyết mạch mới, thắt chặt liên minh Nga – Trung Quốc và gửi đi một thông điệp mạnh mẽ đến phần còn lại của thế giới.

Tuyến đường biển phía Bắc: Hành lang huyết mạch mới

Trái tim của sự thay đổi này là Tuyến đường biển phía Bắc (Northern Sea Route – NSR). Đây là tuyến hàng hải chạy dọc bờ biển Bắc Băng Dương của Nga, là con đường ngắn nhất nối châu Âu và châu Á.

So với tuyến đường truyền thống qua kênh đào Suez, NSR có thể rút ngắn thời gian vận chuyển tới 2 tuần, tiết kiệm đáng kể chi phí nhiên liệu và vận hành. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu khiến băng tan nhanh hơn, tuyến đường này ngày càng trở nên khả thi cho các tàu chở hàng lớn, đặc biệt là các tàu chở dầu Bắc Cực. Đối với Nga, việc phát triển NSR không chỉ có ý nghĩa kinh tế mà còn là một ưu tiên chiến lược quốc gia.

Tại sao Dầu Bắc Cực lại chảy mạnh về Trung Quốc?

Sự bùng nổ của dòng chảy dầu Bắc Cực từ Nga sang Trung Quốc, đặc biệt từ sau năm 2023, xuất phát từ lợi ích chung không thể tách rời của cả hai quốc gia.

1. Đối với Nga: Lối thoát kinh tế và vũ khí địa chính trị

Sau khi đối mặt với các lệnh trừng phạt sâu rộng từ phương Tây, Nga buộc phải tìm thị trường mới cho nguồn tài nguyên dầu Bắc Cực của mình. Trung Quốc, với sức tiêu thụ khổng lồ và lập trường chính trị tương đồng, đã trở thành đối tác lý tưởng. Việc bán dầu cho Trung Quốc qua NSR không chỉ giúp Moscow duy trì nguồn thu ngoại tệ quan trọng mà còn cho thấy họ có thể tồn tại và phát triển độc lập với thị trường phương Tây.

2. Đối với Trung Quốc: An ninh năng lượng và đối tác chiến lược

Là nhà nhập khẩu dầu lớn nhất thế giới, an ninh năng lượng luôn là ưu tiên hàng đầu của Trung Quốc. Việc nhận dầu trực tiếp từ Nga qua một tuyến đường biển ngắn và an toàn hơn giúp Bắc Kinh đa dạng hóa nguồn cung, giảm phụ thuộc vào các tuyến đường biển dài qua eo biển Malacca vốn tiềm ẩn nhiều rủi ro. Hơn nữa, việc củng cố quan hệ năng lượng với Nga cũng là một phần trong chiến lược đối ngoại lớn hơn của Trung Quốc nhằm xây dựng một trật tự thế giới đa cực.

Tác động toàn cầu của liên minh dầu khí Nga – Trung Quốc

Liên minh năng lượng này đang tạo ra những tác động sâu sắc:

• Làm giảm hiệu quả của các lệnh trừng phạt: Dòng chảy dầu Bắc Cực ổn định sang Trung Quốc giúp kinh tế Nga đứng vững, làm giảm hiệu quả của các biện pháp trừng phạt kinh tế từ Mỹ và châu Âu.
• Thay đổi dòng chảy thương mại: Nó đang định hình lại các tuyến đường thương mại năng lượng toàn cầu, nâng cao tầm quan trọng của Bắc Cực và giảm vai trò của các kênh đào truyền thống.
• Tạo ra một khối quyền lực mới: Sự hợp tác chặt chẽ này củng cố trục Nga – Trung Quốc như một đối trọng ngày càng rõ rệt với khối G7 trên bàn cờ địa chính trị thế giới.

Tương lai của dòng chảy dầu Bắc Cực

Tương lai của hành lang năng lượng này có vẻ đầy hứa hẹn. Nga đang đầu tư mạnh mẽ vào các siêu dự án như Vostok Oil ở Bắc Cực, với mục tiêu sản xuất hàng triệu thùng dầu mỗi ngày và xuất khẩu chủ yếu sang châu Á qua NSR. Đồng thời, cả Nga và Trung Quốc đều đang phát triển đội tàu phá băng và tàu chở dầu hạng nặng để phục vụ riêng cho tuyến đường này. Dòng chảy dầu Bắc Cực vì thế sẽ không chỉ tiếp tục, mà còn có khả năng tăng mạnh trong những năm tới.

Nguồn tham khảo

Các thông tin và phân tích trong bài viết này được tổng hợp từ các nguồn uy tín, bao gồm:

• Tin tức và dữ liệu về các chuyến hàng trên Tuyến đường biển phía Bắc từ các hãng thông tấn quốc tế như Reuters, Bloomberg.
• Phân tích chuyên sâu về vận tải biển và năng lượng từ các tạp chí như Lloyd’s List, Maritime Executive, và The Barents Observer.
• Nghiên cứu về địa chính trị năng lượng và khu vực Bắc Cực từ các tổ chức như Carnegie Endowment for International Peace và Center for Strategic and International Studies (CSIS).
• Các thông cáo chính thức về chiến lược Bắc Cực và hợp tác năng lượng từ các hãng thông tấn nhà nước của Nga (TASS) và Trung Quốc (Tân Hoa Xã).

Trong một động thái chiến lược mới nhất, Liên bang Nga đang tiến hành các cuộc thảo luận cấp cao với Vương quốc Bahrain về hợp tác trong lĩnh vực dầu khí, báo hiệu một bước tiến mới đầy tham vọng của Moscow tại Trung Đông. Động thái này cho thấy rõ, sau khi củng cố vị thế tại Syria, Nga đang tiếp tục mở rộng tầm ảnh hưởng năng lượng của mình vào trung tâm của Vùng Vịnh, một động thái có thể định hình lại cán cân quyền lực và tác động đến thị trường dầu khí toàn cầu, ảnh hưởng gián tiếp tới giá xăng dầu trong tương lai.

Tiềm năng hợp tác dầu khí và những kỳ vọng

Nga và Bahrain từ lâu đã duy trì mối quan hệ ngoại giao hữu nghị. Các cuộc gặp gỡ cấp cao giữa lãnh đạo hai nước không phải là hiếm, nơi các tuyên bố chung thường nhấn mạnh mong muốn tăng cường hợp tác kinh tế toàn diện.

Theo thông tin từ các hãng thông tấn nhà nước như TASS (Nga) và Bahrain News Agency (BNA), các cuộc thảo luận trong quá khứ đã chạm đến lĩnh vực năng lượng, nhưng chủ yếu xoay quanh việc phối hợp chính sách trong khuôn khổ liên minh OPEC+, nhằm ổn định thị trường dầu khí thế giới. Các cuộc thảo luận này tạo ra một nền tảng cho kỳ vọng về những hợp tác sâu rộng hơn.

Mỏ dầu khí khổng lồ của Bahrain và lời mời gọi đầu tư

Điểm sáng lớn nhất của ngành dầu khí Bahrain xuất hiện vào tháng 4 năm 2018. Các hãng thông tấn quốc tế hàng đầu như Reuters và Bloomberg đã đồng loạt đưa tin về việc Bahrain công bố phát hiện mỏ dầu và khí đá phiến khổng lồ tại lưu vực Khaleej Al Bahrain.

Tuy nhiên, việc khai thác tài nguyên dầu khí đá phiến đòi hỏi công nghệ cực kỳ phức tạp và nguồn vốn đầu tư khổng lồ. Chính phủ Bahrain đã công khai tuyên bố rằng họ cần và chào đón các đối tác quốc tế có năng lực để giúp biến tiềm năng này thành hiện thực.

Chiến lược dầu khí của Nga và sự im ắng trên bàn đàm phán

Mặc dù có một cơ hội rõ ràng, tính đến thời điểm hiện tại (tháng 6/2025), qua rà soát các nguồn tin tức tài chính và năng lượng lớn, không có thông báo chính thức nào về một thỏa thuận cụ thể giữa một công ty dầu khí lớn của Nga và chính phủ Bahrain cho dự án này.

Sự im ắng này cho thấy có những rào cản đáng kể đang tồn tại. Bất kỳ sự chậm trễ nào trong việc phát triển các mỏ dầu khí lớn như của Bahrain đều có thể ảnh hưởng đến nguồn cung trong tương lai, từ đó tác động đến giá các sản phẩm thiết yếu như xăng dầu.

Rào cản địa chính trị trong hợp tác dầu khí

Lý do chính cho sự thận trọng này nằm ở bối cảnh địa chính trị phức tạp:

1. Quan hệ đồng minh Mỹ – Bahrain: Bahrain là một trong những đồng minh thân cận nhất của Hoa Kỳ tại Trung Đông và là nơi đặt trụ sở của Hạm đội thứ 5. Việc Bahrain ký một thỏa thuận dầu khí chiến lược quy mô lớn với Nga – quốc gia đang chịu nhiều lệnh trừng phạt từ Mỹ – sẽ là một hành động cực kỳ nhạy cảm về mặt ngoại giao.
2. Tính cạnh tranh và hiệu quả kinh tế: Bahrain có nhiều lựa chọn đối tác. Các công ty dầu khí của Mỹ và châu Âu có kinh nghiệm hàng đầu thế giới về công nghệ khai thác dầu đá phiến, có thể là những lựa chọn hấp dẫn hơn về mặt kỹ thuật và thương mại.

Tương lai nào cho ngành dầu khí Nga – Bahrain?

Mối quan hệ dầu khí giữa Nga và Bahrain là một câu chuyện về tiềm năng lớn nhưng chưa thành hiện thực. Trong khi có sự tương đồng về lợi ích, bức tường địa chính trị vẫn là một rào cản quá lớn. Dựa trên các thông tin chính xác, có thể kết luận rằng một “thương vụ dầu khí” lớn giữa hai nước vẫn chỉ là một kịch bản phân tích. Tương lai của mối hợp tác này và tác động của nó đến thị trường xăng dầu sẽ phụ thuộc rất nhiều vào những thay đổi trong cục diện địa chính trị toàn cầu.

Không chỉ có Syria, Nga tiếp tục mở rộng ảnh hưởng dầu khí tại Trung Đông với thương vụ ở Bahrain

Cơ Sở Hạ Tầng Năng Lượng Trung Á: 3 Hướng Chuyển Dịch Định Hình Toàn Cầu

Kênh đào Panama: Hạn hán lịch sử và thách thức mới đối với các tàu chở LNG từ Mỹ sang châu Á

Trong bối cảnh thế giới ngày càng phụ thuộc vào năng lượng hóa thạch, eo biển Malacca nổi lên như một động mạch chủ quan trọng, nơi mà dòng chảy của dầu mỏ và hàng hóa quyết định sự ổn định kinh tế toàn cầu. Nằm giữa bán đảo Mã Lai và đảo Sumatra của Indonesia, eo biển này kéo dài khoảng 900 km, nối Ấn Độ Dương với Thái Bình Dương, và là tuyến đường ngắn nhất giữa Trung Đông – nguồn cung dầu mỏ lớn nhất thế giới – với các nền kinh tế đang bùng nổ ở Đông Á. Mỗi năm, hơn 80.000 tàu bè qua lại nơi đây, chở theo khoảng 15 triệu thùng dầu mỗi ngày, chiếm gần một phần ba lượng dầu mỏ giao dịch trên biển toàn cầu.

Sự quan trọng của Malacca không chỉ nằm ở khối lượng vận chuyển mà còn ở tính dễ bị tổn thương của nó: bất kỳ sự gián đoạn nào, dù từ thiên tai, xung đột địa chính trị hay hoạt động cướp biển tại Malacca, đều có thể gây ra sóng gió lan tỏa đến chuỗi cung ứng toàn cầu, đẩy giá dầu lên cao và làm lung lay nền kinh tế thế giới. Ẩn sau dòng chảy êm đềm của tàu chở dầu là mối đe dọa tiềm ẩn từ các nhóm tội phạm, những kẻ lợi dụng địa hình phức tạp để thực hiện các cuộc tấn công. Bài viết này sẽ khám phá sâu vào mối đe dọa từ cướp biển tại Malacca, từ bối cảnh lịch sử đến tác động đương đại và triển vọng tương lai, nhấn mạnh rằng eo biển này là một phép thử cho an ninh năng lượng toàn cầu.

1. Bối cảnh lịch sử & địa chính trị: Từ con đường tơ lụa đến “nghịch lý Malacca”

Lịch sử của eo biển Malacca là câu chuyện về sự giao thoa giữa thương mại, quyền lực và xung đột. Từ thế kỷ thứ nhất sau Công nguyên, nó đã là tuyến đường chính trong mạng lưới thương mại Ấn Độ – Trung Quốc. Đến thế kỷ 15, vương quốc Malacca kiểm soát eo biển, biến nó thành một thành phố cảng phồn thịnh. Sự kiểm soát này cũng là nguồn gốc của xung đột khi các đế quốc châu Âu như Bồ Đào Nha, Hà Lan và Anh lần lượt xâm lược để nắm giữ tuyến đường chiến lược này.

Sang thế kỷ 20, khái niệm “nghịch lý Malacca” (Malacca Dilemma) được Tổng thống Trung Quốc Hồ Cẩm Đào đề cập lần đầu vào năm 2003, mô tả tình trạng phụ thuộc của Trung Quốc vào eo biển này cho 80% nhập khẩu dầu mỏ. Nghịch lý nằm ở chỗ: dù Malacca là tuyến đường ngắn nhất và tiết kiệm nhất, nhưng nó dễ bị chặn bởi các cường quốc đối thủ như Mỹ hoặc Ấn Độ, dẫn đến rủi ro an ninh năng lượng nghiêm trọng cho Bắc Kinh. Điều này thúc đẩy Trung Quốc đầu tư vào các tuyến đường thay thế như “Vành đai và Con đường”, bao gồm cảng Gwadar ở Pakistan và đường ống dẫn dầu qua Myanmar.

Địa chính trị hiện đại của Malacca còn phức tạp hơn với sự tham gia của nhiều bên. Các quốc gia ven biển duy trì quyền kiểm soát lãnh hải, trong khi căng thẳng ở Biển Đông – nơi kết nối với Malacca – làm tăng nguy cơ xung đột. Lịch sử này cho thấy Malacca không chỉ là tuyến đường thương mại mà còn là sân khấu cho cạnh tranh quyền lực, nơi mà nạn cướp biển tại Malacca trở thành một yếu tố làm phức tạp thêm bức tranh địa chính trị.

2. Vai trò Kinh tế: Tại sao 1/3 dầu mỏ thế giới đi qua Malacca?

Eo biển Malacca đóng vai trò trung tâm trong nền kinh tế toàn cầu nhờ vị trí địa lý độc đáo, cho phép giảm thời gian và chi phí vận chuyển. Theo Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA), khoảng 23,7 triệu thùng dầu mỗi ngày đi qua Malacca năm 2023, chiếm khoảng 1/3 tổng lượng dầu mỏ giao dịch trên biển toàn cầu, chủ yếu từ Trung Đông đến Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc. Lý do chính là sự gia tăng nhu cầu năng lượng ở châu Á.

Vai trò kinh tế của Malacca vượt xa dầu mỏ, với tổng giá trị thương mại hàng năm lên đến 3,5 nghìn tỷ USD. Nó là tuyến đường chính cho hàng hóa điện tử từ Trung Quốc đến châu Âu và là lối đi cho 1/4 tổng thương mại hàng hải thế giới. Sự phụ thuộc này làm cho Malacca trở thành “điểm nghẽn” (chokepoint) quan trọng, nơi mà bất kỳ gián đoạn nào cũng có thể gây ra hiệu ứng domino. Các nghiên cứu nhấn mạnh rằng eo biển Malacca ảnh hưởng trực tiếp đến chuỗi cung ứng toàn cầu, từ giá xăng dầu đến chi phí sản xuất công nghiệp. Tuy nhiên, sự phụ thuộc kinh tế này cũng làm lộ rõ rủi ro: cướp biển tại Malacca không chỉ đe dọa tàu bè mà còn làm tăng chi phí bảo hiểm và vận hành, ảnh hưởng đến lợi nhuận của các công ty dầu mỏ lớn.

3. Cướp biển tại Malacca: Bản chất, động cơ và phương thức hoạt động

Cướp biển tại Malacca không phải là những tên cướp lãng mạn trong phim ảnh mà là các nhóm tội phạm có tổ chức, lợi dụng địa hình phức tạp để thực hiện các cuộc tấn công nhanh chóng. Bản chất của chúng là sự kết hợp giữa cướp biển (piracy) – xảy ra ở vùng biển quốc tế – và cướp có vũ trang (armed robbery) – trong lãnh hải của các quốc gia. Theo Tổ chức Hàng hải Quốc tế (IMO), hầu hết các vụ việc là cướp nhỏ lẻ, tập trung vào việc cướp tài sản như tiền mặt, thiết bị tàu bè hoặc hàng hóa.

• Động cơ: Động cơ chính xuất phát từ nghèo đói và bất ổn kinh tế ở các khu vực ven biển Indonesia và Malaysia. Các yếu tố khác bao gồm suy thoái kinh tế và sự lỏng lẻo trong thực thi pháp luật do biên giới biển chồng chéo.
• Phương thức hoạt động: Các nhóm sử dụng thuyền nhỏ, tốc độ cao để tiếp cận tàu lớn vào ban đêm, leo lên boong bằng móc và thang, sử dụng súng và dao để khống chế thủy thủ đoàn. Chúng nhắm đến tàu chở dầu để trộm nhiên liệu (siphon oil), hoặc tàu hàng để cướp thiết bị. Địa hình với hàng trăm đảo nhỏ và vùng nước nông giúp chúng dễ dàng trốn thoát.

4. Tác động của cướp biển tại Malacca lên thị trường dầu mỏ toàn cầu

Mối đe dọa từ cướp biển tại Malacca có tác động sâu rộng đến thị trường dầu mỏ toàn cầu, bắt đầu từ việc làm tăng giá dầu do rủi ro gián đoạn.

• Giá cả: Mỗi vụ tấn công có thể gây chậm trễ vận chuyển, dẫn đến thiếu hụt nguồn cung tạm thời, đẩy giá dầu Brent lên cao. Các vụ việc đầu những năm 2000 đã góp phần vào biến động giá dầu.
• Bảo hiểm: Các vụ cướp làm tăng phí bảo hiểm chiến tranh (war risk premium) cho tàu qua Malacca, thêm hàng triệu USD chi phí mỗi chuyến. Chi phí này được chuyển sang người tiêu dùng qua giá dầu cao hơn.
• Chuỗi cung ứng: Chuỗi cung ứng toàn cầu bị ảnh hưởng nặng nề khi tàu bè phải đi các tuyến đường dài hơn, tăng thời gian vận chuyển từ 3-5 ngày, làm gián đoạn sản xuất ở châu Á. UNCTAD ước tính chi phí toàn cầu từ cướp biển lên đến 7-12 tỷ USD/năm, với Malacca chiếm phần lớn do vai trò trong dầu mỏ.

5. Ứng phó với nạn cướp biển tại Malacca: Các sáng kiến hợp tác

Để đối phó với nạn cướp biển tại Malacca, các quốc gia ven biển và cộng đồng quốc tế đã triển khai nhiều sáng kiến.

• Hợp tác khu vực: Năm 2004, Malaysia, Indonesia và Singapore thành lập Malacca Straits Patrol (MSP), bao gồm tuần tra phối hợp trên biển và trên không (Eyes-in-the-Sky), giúp giảm đáng kể số vụ việc.
• Hợp tác quốc tế: ReCAAP năm 2006 – với 21 thành viên – cung cấp trung tâm chia sẻ thông tin tại Singapore, giúp phát hiện sớm các vụ việc. IMO thúc đẩy Cơ chế Hợp tác năm 2007 cho an toàn hàng hải.
• Nỗ lực quốc gia: Indonesia tăng cường lực lượng hải quân ở Sumatra, Malaysia cải thiện radar, và Singapore sử dụng công nghệ giám sát. Kết quả là số vụ giảm mạnh, nhưng thách thức vẫn tồn tại do biên giới phức tạp.

6. Kịch bản tương lai và phép thử an ninh năng lượng toàn cầu

Tương lai an ninh tại eo biển Malacca có thể theo ba hướng:

1. Hợp tác: Các quốc gia tăng cường MSP và ReCAAP, với sự tham gia của Trung Quốc qua Sáng kiến Vành đai và Con đường, dẫn đến ổn định và giảm nạn cướp biển tại Malacca.
2. Cạnh tranh: Tăng căng thẳng địa chính trị, với Mỹ và Ấn Độ tăng hiện diện để chống Trung Quốc, dẫn đến cạnh tranh hải quân nhưng không xung đột trực tiếp, làm tăng rủi ro cướp biển do phân tâm.
3. Xung đột: Trong kịch bản tồi tệ, tranh chấp Biển Đông lan sang Malacca, dẫn đến chặn eo biển, gián đoạn thương mại toàn cầu, tăng giá dầu lên mức khủng hoảng và suy thoái kinh tế.

Eo biển Malacca là phép thử cho an ninh năng lượng toàn cầu, nơi cướp biển tại Malacca đại diện cho mối đe dọa tiềm ẩn đối với 1/3 giao dịch dầu mỏ. Để vượt qua, cần hợp tác toàn diện, gợi mở rằng Malacca có thể trở thành mô hình cho an ninh hàng hải trong một thế giới đa cực.